1) طرح کننده دعوا در دیوان
2) خواسته در دیوان
3) خوانده در دیوان
1) طرح کننده دعوا در دیوان
الف) در شکایت از مقررات و مصوبات دولتی، هر شخصی اعم از حقیقی و حقوقی، دولتی و غیردولتی میتواند در دیوان طرح دعوا کند.
نکته: در طرح این دعاوی، ذی نفع بودن مطرح نیست.
ب) در مورد شکایت از آرا و تصمیمات مراجع اختصاصی اداری(مانند کمیسیون ماده 100 شهرداری و هیئت های حل اختلاف کارگر و کارفرما): اولا شاکی باید ذی نفع باشد، ثانیا همه اشخاص اعم از خصوصی و عمومی میتوانند در دیوان طرح دعوا کنند.
ج) در مورد شکایت از تصمیمات و اقدامات مأموران یا واحدهای دولتی و نیز شکایت افراد از تضییع حقوق استخدامی خود: اولا شخص باید ذی نفع باشد؛ ثانیا صرفا اشخاص حقیقی و حقوقی حقوق خصوصی، از این موضوعات در دیوان میتوانند طرح دعوا کنند.
نکته1: اشخاص اعم از خصوصی و عمومی میتوانند در دیوان طرح دعوا کنند.
نکته2: هرگاه فردی بخواهد از تصمیم، اقدام یا ترک فعل مأموران یا واحدهای دولتی شکایت کند، ابتدا میبایست اعتراض خود را کتباً به آن دستگاه ارایه نماید.
2) خواسته در دیوان
یکی از قسمتهای برگه دادخواست، قسمت مربوط به خواسته دعوا است. در این قسمت شاکی باید موضوعی که نسبت به آن اعتراض یا شکایت دارد را مطرح نماید. در این قسمت اگر شخص از تصمیم یا اقدام مرجع یا مأمور دولتی یا رأی مرجع اختصاصی اداری شکایت داشته باشد، به صورت دقیق، تصمیم یا اقدام یا رأی مورد اعتراض خود را مشخص میکند.
نکته: هرگاه شخص از مصوبه یا مقرره دولتی شکایت داشته باشد، باید مشخصات مقررهی مورد شکایت اعم از تاریخ و شماره را قید و علاوه بر این به صورت دقیق مشخص نماید از کدام آن قسمت آن شکایت دارد.
3) خوانده در دیوان
یکی دیگر از قسمتهای برگه دادخواست در دیوان، قسمت مربوط به خوانده دعوا است؛ یعنی شخص(اعم از سازمان یا مأمور دولتی) که طرف شکایت است.
در تعیین خوانده دعوا، شاکی باید به این نکته دقت داشته باشد که هرگاه از مقرره یا مصوبه شکایت دارد، مرجع تصویب کننده آن مصوبه یا مقرره که در خود آن مقرره یا مصوبه مشخص شده(مانند هیئت وزیران، وزیر مربوطه، استاندار و ...) را به عنوان خواندهی دعوا قرار دهد.
نکته: در فرضی که شکایت از اقدام مأمور دولتی باشد، طرف دعوا مأمور مربوطه است که باید در قسمت خوانده مشخص شود.